Ahad, 13 Julai 2008
ASSALAMUALAIKUM
Marilah sahabat-sahabat sekelian kita meneliti sukatan, timbangan dan ukuran mengikut Fiqh islami yang di huraikan dua ulama terkini iaitu Doktor Wahbah Azzuhaili dan Sheikh Ali Jumuah
Sukatan, Timbangan dan Ukuran Mengikut Fiqh islami
1. SUKATAN
Istilah | Melayu | DR WAHBAH AZ ZUHAILY | DR ALI JUMU’AH MUHAMMAD | |||
Hanafi | Maliki | Syafie | Hanbali | |||
المد | CUPAK | 1 1/3 kati @ 675 g @ 0.688 liter (Syafie) 2 kati (Hanafi) | 812.5 g | 510 g | 510 g | 510 g |
صاع (البغدادي) | GANTANG | 4 cupak @ 5 1/3 kati @ 2.75 liter @ 3.8 kg (Hanafi) 2.176 kg (Syafie) | 3.25 kg | 2.04 kg | 2.04 kg | 2.04 kg |
القفيز | 12 GANTANG | 33 liter @ 128 kati Baghdad |
| 97 kg | 24.48 kg |
|
المكّوك |
| 1 ½ gantang | 3.06 kg | 3.06 kg | 3.06 kg | 3.06 kg |
القلة | KOLAH |
| 101.56 kg | 95.625 kg | 95.625 kg | 95.625 kg |
الفرق |
| Bekas tembaga @ 16 kati @ 10 kg | 6.5 kg | 6.12 kg | 6.12 kg | 6.12 kg |
الفرق |
|
| 211.25 kg | 198.9 kg | 198.9 kg | 198.9 kg |
الجريب | 48 GANTANG | 192 cupak | 152 kg | 97.92 kg | 97.92 kg | 97.92 kg |
الوسق | 60 GANTANG | 240 cupak | 195 kg | 122.4 kg | 122.4 kg | 122.4 kg |
الإردب (المصري) | 24 GANTANG | 96 cupak | 78 kg | 48.96 kg | 95.625 kg | 95.625 kg |
الويبة | 6 GANTANG | 24 cupak | 33 liter | 33 liter | 33 liter | 33 liter |
الكر | 720 GANTANG | 1,560 kg (timbangan Arab paling besar) | 2,340 kg | 1,468 kg | 1,468 kg | 1,468 kg |
الكيلة |
|
| 16.5 liter | 16.5 liter | 16.5 liter | 16.5 liter |
القدح |
|
| 2.0625 liter | 2.0625 liter | 2.0625 liter | 2.0625 liter |
الحفنة |
|
| 812.5 g | 510 g | 510 g | 510 g |
القربة |
|
| 40.625 kg | 38.25 kg | 38.25 kg | 38.25 kg |
القسط |
|
| 1.625 kg | 1.02 kg | 1.02 kg | 1.02 kg |
العرق |
|
| 48.75 kg | 30.6 kg | 30.6 kg | 30.6 kg |
المدي |
|
| 45.9 kg | 45.9 kg | 45.9 kg | 45.9 kg |
2. TIMBANGAN
Istilah | Melayu | DR WAHBAH AZ ZUHAILY | DR ALI JUMU’AH MUHAMMAD | |||
Hanafi | Maliki | Syafie | Hanbali | |||
|
|
|
| |
|
|
الدينار | DINAR | 4.25 g emas | 4.25 g | 4.25 g | 4.25 g | 4.25 g |
الدرهم | DIRHAM | 3.17 g (Iraqi) 3.12 g (Misri) | 3.125 g | 2.975 g | 2.975 g | 2.975 g |
الدرهم (العربي) | 7 ½ المثقال | 2.975 g @ 6 دانق |
|
|
|
|
الرطل (البغدادي) | KATI (Baghdad) | 408 g | 406 g | 382.5 g | 382.5 g | 382.5 g |
الرطل (المصري) | KATI (Mesir) | 450 g | 449.28 g | 449.28 g | 449.28 g | 449.28 g |
الرطل (الشامي) | KATI (Syam) |
| 1875 g | 1785 g | 1785 g | 1785 g |
الحبة |
| 0.618 g perak | 0.0425 g | 0.059 g | 0.059 g | 0.059 g |
حبة الشعير | BIJI GANDUM | 0.059 g emas |
|
|
|
|
النواة |
| 5 dirham | 15.6 g | 14.875 g | 14.875 g | 14.875 g |
المنا |
| 2 kati |
|
|
|
|
المن |
|
| 812.5 g | 773.5 g | 773.5 g | 773.5 g |
الفلس |
| 0.03 g perak | 0.521 g | 0.496 g | 0.496 g | 0.496 g |
القيراط |
| 0.2125 g emas | 0.2125 g | 0.1771 g | 0.1771 g | 0.1771 g |
المثقال (العجمي) | 20 القيراط | 4.8 g |
|
|
|
|
المثقال (العراقي) | 20 القيراط | 5 g |
|
|
|
|
الأوقية | 7 المثقال | 119 g perak | 124.8 g | 119 g | 119 g | 119 g |
الدانق | 1/6 Dirham | 0.495 g perak | 0.521 g | 0.496 g | 0.496 g | 0.496 g |
القنطار (الشرعي) | 8,400 Dinar | 80,000 dirham @ 1,200 الأوقية | 149.76 kg | 142.7 kg | 142.7 kg | 142.7 kg |
القنطار (الحالي) |
| 256.4 kg |
|
|
|
|
الكيلجة |
| ½ gantang | 1523.5 g | 1450.3 g | 1450.3 g | 1450.3 g |
الإستار |
|
| 20.3125 g | 19.3375 g | 19.3375 g | 19.3375 g |
الطسوج |
|
| 0.085 g | 0.118 g | 0.118 g | 0.118 g |
الفتيل |
|
| 0.00009936 g | 0.00009936 g | 0.00009936 g | 0.00009936 g |
النقير |
|
| 0.00001656 g | 0.00001656 g | 0.00001656 g | 0.00001656 g |
القطمير |
|
| 0.00000276 g | 0.00000276 g | 0.00000276 g | 0.00000276 g |
الذرة |
|
| 0.00000023 g | 0.00000023 g | 0.00000023 g | 0.00000023 g |
النش |
|
| 62.4 g | 59.5 g | 59.5 g | 59.5 g |
3. UKURAN PANJANG DAN LUAS
Istilah | Melayu | DR WAHBAHAZ ZUHAILY | DR ALI JUMU’AH MUHAMMAD | |||
|
|
| Hanafi | Maliki | Syafie | Hanbali |
الإصبع | JARI | 1.925 cm | 1.932 cm | 1.472 cm | 2.576 cm | 2.576 cm |
القدم | KAKI | 30.4 cm |
|
|
|
|
القبضة |
|
| 7.728 cm | 5.888 cm | 10.304 cm | 10.304 cm |
الشبر | JENGKAL |
| 11.592 cm | 8.832 cm | 15.456 cm | 15.456 cm |
الذراع (الهاشمي) | HASTA* | 32 jari @ 61.2 cm | 46.375 cm | 53 cm | 61.834 cm | 61.834 cm |
الذراع (المصري) | HASTA | 46.2 cm (yg dikira dlm ilmu fiqh ialah Hasta Hashimi) |
|
|
|
|
الباع | DEPA | 4 hasta | 1.75 cm | 2.12 cm | 2.473 cm | 2.473 cm |
الغلوة | SEPEMANAH | 400 hasta @ 184.8 m |
|
|
|
|
الميل | BATU | 4,000 hasta @ 1.848 km @ 1,000 depa (½ jam) | 1855 cm | 1855 cm | 3710 cm | 3710 cm |
الميل البحري | BATU NAUTIKA | 1848.32 m |
|
|
|
|
الفرسخ | 3 BATU | 5.544 km @ 12,000 langkah (1 ½ jam) | 5565 m | 5565 m | 1,1130 m | 1,1130 m |
البريد العربي | 4 الفرسخ | 22.176 km (6 jam) | 22,260 m | 22,260 m | 44,520 m | 44,520 m |
القصبة | 6 HASTA | 3.696 m |
|
|
|
|
الجريب | 100 قصبة | 3600 hasta @ 1366.0416 m² |
|
|
|
|
القفيز | 1/10 الجريب | 136.6 m² |
|
|
|
|
الدونم |
| 1,000 m² |
|
|
|
|
الفدان القديم | EKAR LAMA | 5929 m² |
|
|
|
|
القبضة |
|
| 7.728 cm | 5.888 cm | 10.304 cm | 10.304 cm |
الشبر | JENGKAL |
| 11.592 cm | 8.832 cm | 15.452 cm | 15.452 cm |
المرحلة | MARHALAH
* lihat penjelasan di bawah | (12 jam) 44.352 km (Syafie) 43 (-+) km (Hanafi) 41.5 km (lain-lain) | 44.52 km | 44.52 km | 89.04 km | 89.04 km |
4. SEDIKIT KEKELIRUAN MENGENAI MARHALAH
1. Dr Wahbah Az Zuhaily menyebut bahawa dua marhalah ialah 4 barid = 16 farsakh = 48 batu = 88.704 km dan di sisi Hanafi katanya lebih kurang 86 km. Tambahnya lagi, setengah yang lain pula mengatakan 83 km.
2. Dr Ali Jum’ah pula menyebut, satu marhalah bagi Hanafi dan Maliki ialah 44.520 km manakala Syafie dan Hanbali pula 89.04 km. Satu perbezaan yang seratus peratus jaraknya. Mungkinkan perkiraan ini tersilap?
5. Lain-lain
نصاب زكاة الزروع | 5 أوسق @ 300 gantang @ 653 kg | (Ukuran dan sukatan ini adalah mengikut pandangan Dr Wahbah Az Zuhaily) |
نصاب زكاة الذهب | 85 g | |
نصاب زكاة الفضة | 595 g | |
مسافة قصر الصلاة | 2 marhalah: 88.704 km (Syafie) 86.000 km (Hanafi) 83.000 km (lain-lain) |
6. RUJUKAN
a. الفقه الإسلامي وأدلته, للدكتور وهبة الزحيلي
b. المكاييل والموازين الشرعية, للدكتور علي جمعة محمد
Disediakan oleh,
Ibnu Ismail
Tanta. Egypt.
Sepenuhnya